Câu chuyện về cụ bà 83 tuổi: 19 năm trời gửi đơn “cầu cứu” mảnh đất tổ tiên

Sau 19 năm kể từ ngày cụ bà Nguyễn Thị Nhã gửi đơn kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền, và đến nay ở tuổi xế chiều, bà vẫn phải lò mò để tìm nơi gửi đơn cầu cứu cho mảnh đất tổ tiên ông bà để lại…

Đó là câu chuyện xúc động về cụ bà năm nay đã 83 tuổi nhưng 19 năm trời vẫn miệt mài gửi đơn cầu cứu mảnh đất tổ tiên tại Quận Thủ Đức, TP.HCM. Chưa có câu trả lời xác đáng, mới đây, cụ bà đã tiếp tục làm đơn gửi đến cơ quan có thẩm quyền xem xét.

Đơn kiến nghị của cụ bà 83 tuổi Nguyễn Thị Nhã

Được biết cách đây 7 năm, câu chuyện về cụ bà Nguyễn Thị Nhã đã được Báo Công an TP.HCM và Báo Đại Đoàn Kết phản ánh, đăng tải thông tin và nhận được sự quan tâm từ dư luận.

Cụ thể ngày 22/2/2011, Báo Đại Đoàn Kết có đăng tải bài viết của tác giả Xuân Thành: “TP.Hồ Chí Minh: Văn bản lạ lùng của trưởng phòng “đá” quyết định của quận”. Nội dung chi tiết như sau:

“Tại quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh, một cụ bà 76 tuổi rơi vào cảnh khiếu kiện kéo dài khi bà Trưởng phòng Tài nguyên & Môi trường ra văn bản “đá” quyết định của ông Chủ tịch quận đẩy người dân vào cảnh không biết tin ai?!

Cụ Nhã khốn khổ khiếu kiện suốt 10 năm qua Cụ Nguyễn Thị Nhã có khu đất rộng 1.696m2 tại khu phố 9, phường Trường Thọ, quận Thủ Đức, do cha mẹ cụ đứng bộ từ trước năm 1975. Hoàn cảnh neo đơn nên cụ Nhã nhờ ông Nguyễn Văn Thình trông coi, sau khi ông Thình mất, ông Hồ Hữu Lợi (con ông Thình) tiếp tục gìn giữ khu đất. Nhưng đến năm 1992, ông Lợi đã chuyển nhượng 900m2 đất bằng giấy viết tay trái luật cho bà Nguyễn Thị Mộng Vân (SN 1973, ngụ tại phường 15, quận 11). Cụ Nhã khiếu nại, ngày 7-10-1999, UBND phường Trường Thọ tổ chức hòa giải, ông Lợi thừa nhận do túng thiếu nên bán khu đất cho bà Vân. Ông Lợi chấp nhận giao lại quyền sử dụng 900m2 đất, còn cụ Nhã trả cho ông tiền công gìn giữ khu đất. UBND phường Trường Thọ kết luận: Hai bên đã thống nhất, ông Lợi đồng ý nhận 15 triệu đồng và giao khu đất cho cụ Nhã vào ngày 12-10-1999. Khi việc giao đất sắp hoàn tất, bất ngờ ông Lợi tử vong. Mặc dù vụ việc đã được hòa giải nhưng ngày 7-2-2001, nguyên Phó Chủ tịch UBND quận Thủ Đức Nguyễn Việt Quốc vẫn ký quyết định trái luật số 21/QĐ-UB giao khu đất 1.015m2 cho bà Mộng Vân. Ngày 25-6-2002, Chủ tịch UBND quận Thủ Đức Trần Công Lý sửa sai bằng quyết định số 143/QĐ-UB, hủy quyết định của ông Quốc. Quyết định số 143/QĐ-UB của ông Lý xác định khu đất rộng 1.696m2 tọa lạc tại khu phố 9, phường Trường Thọ “có nguồn gốc do cha mẹ cụ Nguyễn Thị Nhã đứng tên sở hữu từ trước năm 1975”. Ông Lý chỉ đạo UBND phường Trường Thọ giao đất cho cụ Nhã. Việc giao đất theo chỉ đạo của Chủ tịch quận bị “ngâm” suốt 10 năm qua, cho đến tháng 9-2010, cụ Nhã hoàn tất hồ sơ, lập thủ tục xin cấp sổ đỏ khu đất và được Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất quận Thủ Đức kiểm tra và xét duyệt. Tuy nhiên, ngày 2-12-2010, Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường quận Thủ Đức Nguyễn Thị Bích Loan ký văn bản 718/UBND-TNMT với nội dung: Không giải quyết hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất 1.209,6m2 tại phường Trường Thọ cho cụ Nguyễn Thị Nhã. Lý do mà bà Loan nêu ra là khu đất này “có nguồn gốc của ông Hồ Hữu Lợi chuyển nhượng cho bà Nguyễn Thị Mộng Vân”. Đối chiếu với các tài liệu, văn bản của Trưởng phòng Loan có nhiều tình tiết sai sự thật về nguồn gốc đất, mâu thuẫn với quyết định của Chủ tịch quận Thủ Đức. Theo đó, nguồn gốc đất của gia tộc cụ Nhã bị “biến” thành nguồn gốc đất của ông Lợi chuyển nhượng cho bà Vân. Cụ Nhã phẫn uất: “Không hiểu bà trưởng phòng căn cứ vào tài liệu gì để “biến” đất cha mẹ tôi thành đất người khác?”. Nghiêm trọng hơn, bà Loan còn “công nhận” cả việc chuyển nhượng giấy viết tay kiểu “ba không”: không có giấy chứng nhận quyền sử dụng, không nguồn gốc, không số thửa, không tờ bản đồ, không bản vẽ hiện trạng, không chữ ký của người mua, không xác nhận của cơ quan chức năng… Văn bản lạ lùng của bà Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường quận Thủ Đức đã tước bỏ quyền lợi hợp pháp của cụ Nhã. Vụ khiếu nại của cụ Nhã cho thấy những bất cập trong việc ban hành văn bản của một số cán bộ quận Thủ Đức. Lãnh đạo UBND TP. Hồ Chí Minh đã nhiều lần yêu cầu quận giải quyết, Ban Tổ chức Trung ương Đảng cũng có chỉ đạo Thanh tra Chính phủ xem xét nhưng chưa biết đến bao giờ quyền lợi hợp pháp của cụ Nhã mới được khôi phục?”

Phần đất đai tổ tiên của cụ bà Nguyễn Thị Nhã

Đến ngày 4/11/2011, Báo Công an TP.HCM tiếp tục có bài viết xoay vấn câu chuyện về cụ bà Nguyễn Thị Nhã “Phòng Tài nguyên – Môi trường quận Thủ Đức: Ra văn bản dựa vào điều… sai”. Bài báo nếu rõ:

“Trong đơn tố cáo, cụ Nguyễn Thị Nhã, 76 tuổi, đề nghị lãnh đạo quận Thủ Đức, TPHCM làm rõ, xử lý Trưởng phòng TN-MT quận vì ra văn bản 718/UBND-TNMT không chỉ bôi nhọ sự thật mà còn sử dụng QĐ quá “đát” để khướt từ việc cấp sổ đỏ! Cụ Nhã nói trong nước mắt: “Hành trình khiếu nại bắt đầu từ 63 tuổi, nay tôi đã bước qua tuổi 76! Sắp theo “chầu ông bà”, mong muốn lớn nhất của tôi là nhận lại khu đất gia tộc để cất nhà, làm nơi thờ tự”…

Cụ Nhã bên cây dừa bị chặt trơ gốc trong vườn nhà mình BÁN ĐẤT… “CHÍN KHÔNG”! Văn bản 718/UBND-TNMT do tân Trưởng phòng Tài nguyên – Môi trường (TN-MT) quận Thủ Đức (QTĐ) Nguyễn Thị Bích Loan thừa ủy quyền UBND QTĐ ký ngày 2-12-2010, nội dung: Không giải quyết hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (sổ đỏ) khu đất 1.209,6m2 tại P. Trường Thọ, QTĐ cho bà Nguyễn Thị Nhã. Lý do: Khu đất này có nguồn gốc của ông Hồ Hữu Lợi chuyển nhượng cho bà Nguyễn Thị Mộng Vân. Cụ Nhã phẫn nộ: “Trong tất cả các văn bản của phường, QTĐ, UBNDTP đều khẳng định khu đất có nguồn gốc của cha mẹ tôi. Do hoàn cảnh đơn chiếc nên gia đình tôi nhờ ông Nguyễn Văn Thình trông giữ khu đất, hưởng huê lợi. Năm 1988, ông Thìn qua đời, con là Hồ Hữu Lợi tiếp tục trông coi khu đất. Vậy mà bà Loan lại ra văn bản biến đất của người này thành đất người kia!”. Hồ sơ thể hiện: Ngày 30-10-1992, ông Lợi ký bán cho cô gái mới 19 tuổi tên Mộng Vân (SN 1973, ngụ P15Q11) khu đất 900m2 với giá 5,7 lượng vàng. Giấy tay “nhượng” được lập với nội dung “chín không”: khu đất bán không chủ quyền, không nguồn gốc, không số thửa, không tờ bản đồ, không bản vẽ hiện trạng, không biết tọa lạc ở đâu, không chữ ký của người mua, không nhân chứng, không xác nhận của cơ quan chức năng! Đến năm 1998, gia đình cụ Nhã mới phát hiện ông Lợi đã bán khu đất nên khiếu nại, được địa phương nhiều lần hòa giải. Cuối cùng, hai bên đã đạt được thỏa thuận, cùng ký vào biên bản do UBND P. Trường Thọ lập ngày 7-10-1999. Biên bản nêu rõ ý kiến ông Lợi: “Vì túng thiếu nên tôi đã sang nhượng khu đất cho chị Vân. Nghe phân tích của chính quyền địa phương tôi chấp nhận giao lại quyền sử dụng khu đất cho bà Nhã và bà Nhã phải trả cho tôi tiền công giữ gìn đất”. UBND P. Trường Thọ kết luận: “Hai bên đã thống nhất, anh Lợi đồng ý nhận 15 triệu đồng và giao khu đất cho bà Nhã vào ngày 12-10-1999”. Do ông Lợi đột ngột qua đời ngày 10-10-1999 nên việc bàn giao đất không diễn ra như thỏa thuận. Vợ ông là bà Nguyễn Thị Bé Tư làm đơn tố cáo, cho rằng chồng bị đầu độc. Ngày 7-2-2001, Phó chủ tịch UBND QTĐ Nguyễn Việt Quốc bất ngờ ký quyết định (QĐ) số 21/QĐ-UB, giao khu đất cho bà Mộng Vân. Ngay sau đó, rất đông người hùng hổ kéo đến nhà gây áp lực, buộc bà Tư dỡ nhà ra khỏi khu đất… XÀI QUYẾT ĐỊNH QUÁ “ĐÁT” (?) Do QĐ 21/QĐ-UB có nhiều sai phạm nên ngày 25-6-2002, Chủ tịch UBND QTĐ ký văn bản hủy bỏ đồng thời chỉ đạo UBND P. Trường Thọ giao đất cho cụ Nhã. Sau khi tiếp xúc ghi nhận ý kiến của đương sự, Chủ tịch UBND P. Trường Thọ Huỳnh Thị Yến khẳng định: “Phường sẽ xin chỉ đạo để có sự phối hợp cùng các ngành thực hiện việc giao đất cho bà Nhã”. Thế nhưng, việc giao đất sau đó không diễn ra và kéo dài đến nay. Đầu tháng 1-2010, kẻ gian đã đột nhập vào khu đất, “trảm” sạch vườn dừa cổ thụ của gia đình cụ Nhã trồng cách đây cả trăm năm. CAQTĐ vào cuộc, xác định đối tượng thuê người đốn sạch vườn dừa là Lê Thị Ngọc Hiền, nhưng không đề cập việc xử lý. Sau gần 13 năm, không còn sức để chờ đợi lâu hơn, cụ Nhã lập thủ tục xin cấp sổ đỏ khu đất. Cụ Nhã trình bày: “Phải mất nhiều tháng mới hoàn tất hồ sơ, được Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất QTĐ duyệt “đã kiểm tra ngoại nghiệp – nội nghiệp – quy hoạch” vào ngày 22-9-2010. Tôi mang hồ sơ nộp, Văn phòng UBND QTĐ đồng ý, ra biên nhận, hẹn nhận kết quả vào ngày 10-12-2010. Chưa đến hẹn thì bà Trưởng phòng TN-MT QTĐ Nguyễn Thị Bích Loan lại ra văn bản 718/UBND-TNMT trái pháp luật”. Trong văn bản 718/UBND-TNMT, ngoài lập luận “đất có nguồn gốc của ông Hồ Hữu Lợi”, bà Loan còn viện dẫn QĐ số 507/QĐGĐ ngày 19-4-1994 của UBND huyện Thủ Đức giao 200m2 đất cho bà Nguyễn Thị Mộng Vân để làm nhà ở. Đây là hai lý do để khước từ việc cấp sổ đỏ khu đất cho cụ Nhã. Cái sai của bà Loan khi xác định “nhầm lẫn” nguồn gốc khu đất đã rõ. Viện dẫn QĐ 507/QĐGĐ lại càng không đúng. Bởi lẽ, căn cứ để ban hành QĐ chính là tờ giấy tay mua bán đất “chín không” trái pháp luật giữa ông Hồ Hữu Lợi và bà Vân, mà ông Lợi đã thừa nhận tại UBND P. Trường Thọ. Ông Lợi cũng xác định đất của gia đình cụ Nhã, nên mới chấp nhận trả lại và nhận của cụ Nhã 15 triệu đồng công “gìn giữ đất”. Mặt khác, QĐ 507/QĐGĐ nêu rất rõ: qua 6 tháng, nếu bà Vân không sử dụng 200m2 đất sẽ bị thu hồi. Trên thực tế, bà Vân không sử dụng đất trong nhiều năm. Do đó, có đủ cơ sở để khẳng định: QĐ 507/QĐGĐ ban hành không đúng quy định pháp luật, không còn giá trị pháp lý nên phải bị thu hồi, hủy bỏ.”

PV/Theo Báo Công an TP.HCM, Báo Đại đoàn kết